آلاینده های صنعت بسته بندی

صنایع چاپ و بسته بندی از جمله صنایعی محسوب میشوند که در هر سه فاز جامد، مایع و گاز ،آلاینده های بسیار خطرناکی ایجاد میکنند. حضور الکل ها ،مرکب ها و پاک کننده ها  در حجم وسیع ، میتواند طیف وسیعی از آلاینده های صنعتی را به دنبال داشته باشد. از جمله معایب رایج صنایع مذکور ،مشکلات تنفسی، ریوی، خستگی، سرگیجه، ضعف میباشد. با افزایش آگاهی مردم ، تقاضای محصولات دوستدار محیط زیست روز به روز در حال افزایش است. به گونه ای که تولیدکنندگان به کارگیری روش های نوین به منظور کاهش میزان آلایندگی را برگ برنده خود در جذب بازار میدانند. در این میان فعالان عرصه  چاپ و بسته بندی با تلاش برای دریافت گواهینامه های زیست محیطی مختلف و بکار گیری متخصصان در بخش مدیریت محیط زیست وارد رقابت فشرده ای با یکدیگر شده اند.

• آلاینده های فاز گازی
• الکل ها : ویژگی اساسی تبخیر سریع الکل، موجب انتخاب آن به عنوان فاز حامل مرکب در صنایع چاپ شده است. علاوه بر بکار گیری الکل در مرکب ،میتواند شاهد حضور اینگونه مواد در پاک کننده ها و آب دارو ها هم بود .
• ترکیب های آلی فرار :علاوه بر الکل ها ، بسیاری از پوشش های بکار رفته در صنعت چاپ مشکلاتی را میتواند به دنبال داشته باشد به عنوان مثال پوشش های نیترو بنزن دار که در گذشته رایج بوده و امروزه کمتر مورد استفاده قرار میگیرد.این پوشش ها میتواند مشکلات تنفسی زیادی ایجاد کند که به دلیل آزاد سازی بنزن میباشد.

• آلاینده های فاز جامد :
• ریز ذرات حاصل از ماده چاپ شونده و تونر های چاپ

استفاده از کاغذ در حجم بالا در محیط های کوچک مانند چاپخانه، میتواند مشکلات تنفسی ایجاد کند .به عنوان مثال در چاپخانه ای که روزانه سه تن کاغذ چاپ میشود در حدود 8-15 کیلوگرم ریز ذراتی که عمدتا حاصل از پر کننده هاست ایجاد میگردد که در صورت نبودن سامانه وکیوم مناسب در محیط های صنعتی، موجب مشکلات تنفسی برای کاربر ها خواهد شد .

-سرب : از جمله ترکیب های دیگر  مرکب های چاپ ،سرب میباشد که براحتی از سطح ماده چاپ شونده جدا و وارد ماده غذایی میشود و ایجاد مسمومیت به ویژخ برای کودکان میکند.

-کروم : با توجه به قیمت بالای قلع ،گاهی به جای آن از کروم برای روکش بسته های فلزی استفاده میشود که اگر مقدار آن از حد معینی تجاوز کند موجب زخم های پوستی میشود

• آلاینده های فاز مایع

-مرکب ها :

شستن پارچه هایی که حاوی مرکب چاپ هستند ،موجب آزاد سازی مرکب و مواد شیمیایی مختلف در سیستم فاضلاب شهری میشوند. از آنجایی که مرکب ها حاوی طیف وسیعی از مواد ماندد کروم ،جیوه و غیره هستند، میتوانند باعث ایجاد سرطان شوند .

با توجه به حضور آلاینده های بسیار زیاد در صنایع چاپ و بسته بندی میتوان این صنایع را از جمله آلوده ترین صنایع دانست. حضور موادی مانند الکل ها، مرکب ها ،متیل اتیل کلر ها، دی کلرومتان ها و فنول ها مشکلات زیست محیطی زیادی را به وجود می آورند.

امروزه در تمامی کشور ها به منظور حفظ محیط زیست ، قوانین و استانداردهایی اتخاذ شده است که میتوان به استاندارد 14402 ،13893،13923 سازمان استاندارد ایران و استاندارد های بین المللی از جمله ISO 14001  اشاره کرد که رعایت این موارد نه تنها از حجم مشکلات زیست محیطی میکاهد، بلکه مصرف مواد شیمیایی  را کاهش و حتی باعث کاهش هزینه های تولید میشود .